Kompletujemy zestaw CO2

Zestaw CO2 to obowiązkowa pozycja dla wszystkich akwarystów, dla których hodowla roślin ma priorytetowe znaczenie. Dozowanie dwutlenku węgla znacząco przyspiesza wzrost roślin. W tym poście znajdują się informacje na temat podstawowych elementów takiego zestawu oraz przydatne wskazówki podczas jego montażu.

1. Głównym elementem zestawu jest butla. W sprzedaży znajdują się butle różnych rozmiarów. Polecam te o objętości 2l ponieważ jest to kompromis pomiędzy ilością magazynowanego gazu, a wielkością butli. Z mojego doświadczenia wynika, że w 2 litrowej butli, gazu wystarczy na ok. pół roku. Założyć oczywiście trzeba, że ilość dostarczanego dwutlenku węgla to 1b/s podawany przez 10 godzin dziennie.

Podczas zakupu butli należy zwrócić uwagę na termin legalizacji. Nowe butle posiadają najczęściej 10 lat legalizacji i przez ten czas nie powinno być problemu z ich uzupełnianiem. Koszt legalizacji nie jest wysoki (ok. 30zł) lecz mimo wszystko warto wziąć ten aspekt pod uwagę.

2. Warto zwrócić uwagę na zawór główny. Przy jego pomocy możemy zamknąć dopływ CO2 gdyby uszkodzeniu uległy elementy budowanego zestawu lub konieczne będzie uzupełnienie butli dwutlenkiem węgla. Podczas ewentualnych oględzin butli (tylko pustych) warto jest zwrócić uwagę na zawór bezpieczeństwa. Jeśli jest zepsuty i gaz wyleciał - wiemy, że z butlą może być coś nie tak ponieważ otwiera się on przy 190 barach, a ciśnienie w butli najczęściej nie przekracza 100 barów.

Koszt wymiany zaworka bezpieczeństwa nie jest duży lecz przy zaworach "starego typu" jest on najczęściej niewymienialny i należy kupić cały zawór.

.

Uwaga! Nie wolno wykręcać zaworka kiedy butla jest pełna!

3. Równie ważnym elementem jest reduktor. Stosuje się go w celu zredukowania ciśnienia w butli (najczęściej 60 barów) do ciśnienia umożliwiającego pracę pozostałym elementom (ok. 2 bary). Utrzymuje on stałą wartość ciśnienia wyjściowego dzięki czemu raz ustawiony zaworek precyzyjny będzie działał przez długi czas bezobsługowo. W sprzedaży znajdziemy różnego rodzaju reduktory, tańsze i droższe, bez manometrów i z nimi. Większa liczba manometrów pozwala zapoznać się z parametrami panującymi w układzie. Można precyzyjnie wyregulować ciśnienie na wyjściu (manometr ciśnienia wyjściowego), wiadomo kiedy kończy się gaz (manometr ciśnienia w butli). Mimo zalet reduktorów wyposażonych we wskaźniki ciśnienia, akwaryści z powodzeniem używają reduktorów bez manometrów ponieważ raz ustawiony reduktor nie wymaga ingerencji użytkownika.

Nie można pominąć tego urządzenia w układzie CO2.

4. Aby można całkowicie zamknąć dopływ CO2 bez ingerencji w zawór główny lub reduktor, warto zamontować zaworek on/off lub elektrozawór. Zasada działania manualnego zaworka on/off jest powszechnie znana i nie wymaga dodatkowego omówienia. Elektrozawór pozwala zamykać dopływ dwutlenku węgla poprzez sterowanie elektryczne. W momencie podłączenia elektrozaworu do zasilania, wbudowana cewka wytwarza pole magnetyczne. Oddziałuje ono na tłoczek, który się unosi czego konsekwencją jest otwarcie przepływu gazu. Zanik pola magnetycznego związany z odcięciem zasilania skutkuje powrotem tłoczka do pozycji zamykającej zawór. Powrót tłoczka realizowany jest najczęściej przy pomocy wbudowanej sprężyny. Zawór manualny bądź elektrozawór najlepiej montować tuż za reduktorem i przed zaworkiem precyzyjnym ponieważ w ten sposób unikniemy gwałtownego wzrostu ciśnienia w układzie za zaworem odcinającym.

5. Kolejny, obowiązkowy element w każdym zestawie - zaworek precyzyjny. Różni się on od wcześniej wspomnianych zaworów dokładnością. Szanse, że zaworkiem on/off ustawimy pożądaną ilość CO2 są bliskie zeru. Zaworek precyzyjny służy do ustawiania ilości podawanego gazu rzędu kilku bąbelków na sekundę, co w innych zaworach jest niemożliwe. Należy pamiętać o tym elemencie gdyż duża dawka CO2 jest śmiertelna dla ryb i innych organizmów żyjących w akwarium.

6. Niektórzy akwaryści nie używają tego elementu lecz jest on na prawdę przydatny - licznik bąbelków. Dzięki niemu możemy określić dawkę podawanego CO2. W żargonie akwarystów przyjęła się jednostka b/s - bąbelki na sekundę. Skrót jest bardzo intuicyjny i pozwala sprawnie określać ilość podawanego gazu. 

7. Aby zabezpieczyć cały układ przed zalaniem stosujemy zaworek zwrotny. Polecam zastosować dwa - za zaworkiem precyzyjnym oraz za licznikiem bąbelków. Mamy w ten sposób podwójne zabezpieczenie oraz pewność, że woda nie cofnie się z licznika do zaworka precyzyjnego. Zaworek taki pozwala na przepływ gazu tylko w jedną stronę dlatego przed montażem warto się zorientować, w którym kierunku go zamontować.

8. Czym rozpuszczać CO2? Na to pytanie jest wiele odpowiedzi. W sprzedaży począwszy od spieku ceramicznego skończywszy na reaktorze CO2 mamy wiele elementów do rozpuszczania dwutlenku węgla.

Najbardziej popularne:

- Spiek ceramiczny - CO2 przeciska się przez gęsty spiek dzięki czemu otrzymujemy bardzo drobniutki "pył" CO2, który dobrze rozpuszcza się w wodzie niż jeden, wielki bąbel. Główną wadą to brak 100% rozpuszczalności.

- Kostka lipowa - podobnie jak w spieku ceramicznym CO2 przeciska się przez gęsty element (w tym wypadku kawałek drewna lipowego) dzieląc się na drobniutki "pyłek". Brak 100% rozpuszczalności. 

- Drabinka - bąbelek porusza się po "schodkach" przypominających drabinę gdzie jest rozpuszczany. Brak 100% rozpuszczalności. 

- Reaktor CO2 - według mnie jest to najlepszy sposób na rozpuszczenie CO2 ze względu na rozpuszczalność sięgającą 100%. Możemy skorzystać z gotowych rozwiązań lub zbudować go samemu. 

9. Aby połączyć cały układ potrzebny jest wężyk. 

*10. Do zestawu można dokupić komputer lecz wiąże się to z dodatkowymi kosztami. Komputer taki z połączeniu elektrozaworem zamyka i otwiera dopływ CO2 wtedy gdy go brakuje lub jest za dużo. 

Co jak podłączyć?

Butla -> Reduktor -> Zawór on/off lub elektrozawór -> Zaworek precyzyjny -> Zawór zwrotny -> Licznik bąbelków -> Zawór zwrotny -> Dyfuzor.